Koncert: ,,Out of the Dark''
Projekt VIVA LA CLASSICA! we współpracy z Wiedeńskim Instytutem Wiesenthala ds. Studiów nad Holokaustem (VWI) i Exilarte
Zło za czasów panowania III Rzeszy posiadało wiele wymiarów. Jednym z pomysłów na „oczyszczenie" kultury było całkowite zakazanie wykonywania muzyki wielu kompozytorów, którzy decyzją władz nie komponowali w myśl ideologii nazistowskiej, byli pochodzenia żydowskiego lub należeli do innych mniejszości narodowych, zostali zdyskryminowani ze względu na swoją orientację seksualną lub płeć, a ich spuściznę nazwano dosłownie ,,sztuką zdegenerowaną''.
Prześladowani artyści byli zmuszeni do emigracji, żeby przetrwać i móc dalej tworzyć. To ich muzykę, często całkiem nieznaną, pragniemy dziś Państwu zaprezentować i przybliżyć, a tym samym przyczynić się choć w małym stopniu do jej popularyzacji. Szczególnie cieszy nas, że udało nam się znaleźć również utwory kobiet kompozytorek, które były niejako podwójnie zdyskryminowane. Swoistą misją i siłą nas, muzyków - wykonawców jest to, że możemy tchnąć w te utwory nowe życie i ocalić je od zapomnienia.
Tytułowa pieśń „Out of the Dark" (według pieśni Vally Weigl) pochodzi z cyklu pieśni ,,Along the moving darkness" skomponowanego między 1965 a 1977 r.
“Czasami wahałam się, czy powiedzieć innym ludziom, że jestem kompozytorką, ponieważ patrzyliby na mnie protekcjonalnie [...] Ludzie myślą, że to w porządku, aby kobiety interpretowały dzieła innych ludzi, a nie, żeby wykonywały kreatywne prace przywódcze pracując w charakterze kompozytora lub dyrygenta Niewiele kobiet osiągnęło w tej dziedzinie pozycję, na jaką zasługują. Zajęło to trochę czasu i zajmie nam jeszcze więcej czasu, abyśmy jako kompozytorki mogły zaistnieć.”
(Cytat z Lynn Grasberg. "Vally Weigl: Music's Renaissance Woman". Tłumaczenie: Sophie Fetthauer)
W naszym programie przedstawiamy utwory Vally Weigl, Josimy Feldschuh, Henriëtte Bosmans, Vitezslavy Kapralovej, Rosy Wertheim, Ruth Schönthal, Waltera Arlena, Mieczysława Wajnberga i Ericha Wolfganga Korngolda. Ich kompozycje powstawały w emocjonalnie trudnych okolicznościach, podczas ucieczki, w więzieniu lub na wygnaniu, towarzyszyła im tęsknota i melancholia, a także nostalgiczne spojrzenie wstecz na „utraconą'' Europę, ich ojczyznę.
Julitta Dominika Walder, sopran
Mateusz Kasprzak-Łabudziński, skrzypce
Piotr Lato, klarnet
Joanna Sochacka, fortepian
Elizaveta Kapustina, instalacja wideo